วัดตองปุ เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่บริเวณที่แม่น้ำป่าสักและแม่น้ำลพบุรีไหลมาบรรจบกัน ในตำบลบ้านเกาะ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีที่ดิน ตั้งเขตวัดเนื้อที่ 21 ไร่ 2 งาน 76 ตารางวาวัดตองปุตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 1920 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาครั้งหลังเมื่อวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2499[1] เขตวิสุงคามสีมา กว้าง 40 เมตร ยาว 80 เมตร ได้ผูกพัทธสีมาเมื่อวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2507 ตามประวัติเล่าว่าเป็นวัดที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชสร้างถวายเป็นที่จำพรรษาแด่พระมหาเถรคันฉ่อง พระเถระผู้ใหญ่ชาวรามัญ ต่อมาวัดตองปุกลายสภาพเป็นวัดร้างอยู่ระยะหนึ่ง พระที่เคยจำพรรษาอยู่ก็ย้ายไปประจำ ณ วัดสะแก โดยพระปลัดนาคที่จำพรรษาอยู่วัดสะแก มักมมาท่องหนังสือเป็นที่วัดตองปุเป็นประจำ จนภายหลังมีการสร้างเพิง ต่อมาาชาวบ้านที่เลื่อมใสและเป็นญาติโยมก็หันมาทำบุญ ณ วัดตองปุนี้อีกครั้ง ทำให้วัดตองปุมีการพัฒนาการก่อสร้างเสนาสนะ อาคารเสนาสนะที่สำคัญ ได้แก่ วิหารหลวงพ่อโต แต่เติมเป็นอุโบสถมหาอุดหลังเก่า ต่อมาได้บูรณะอุโบสถและหลวงพ่อโต หน้าอุโบสถและพระประธานหันหน้าไปทางทิศตะวันตก ลักษณะโบสถ์รามัญ เดิมสร้างขึ้นเพื่อใช้ประกอบพิธียันกิจ พิธีสวดพระปริตร ปลุกเสกน้ำมนต์ศักดิ์สิทธิ์ ปลุกเสกเครื่องรากของขลังในสมัยกรุงศรีอยุธยา และเรื่อยมาจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์[2]